O AΠOXAIPETIΣMOΣ

Συγκλονιστικός ήταν ο αποχαιρετισμός του κ. Αθανάσιου Φωκά, ακαδημαϊκού και καθηγητή του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ, κατά την προχθεσινή εξόδιο ακουλουθία του μακαριστού Μητροπολίτου και αδελφού του Γεράσιμου, στον μεγάλο Ναό του Αγίου στα ομαλά.

«Η τοποθέτηση του Γεράσιμου ως Μητροπολίτη Κεφαλληνίας ήταν απαραίτητη για να καταστεί σαφές στους Χριστιανούς ότι η καταξίωση δεν υπάρχει μόνο στους ουρανούς, αλλά και επί της γης», τόνισε ο κ. Φωκάς και πρόσθεσε πως «μία μόνο λέξη εκφράζει την πεμπτουσία της Oρθοδοξίας και αυτή η λέξη είναι αγάπη. Oλη η ζωή του Γεράσιμου ήταν μία μετουσίωση αυτής της έννοιας».

Oλοκληρώνοντας ο κ. Φωκάς είπε: «Αδελφέ μου, υπάρχει η άποψη ότι ουδείς αναντικατάστατος, όμως δεν ισχύει αυτό για σένα, γι’ αυτό το λόγο συμπάσχω με τους Κεφαλλήνες, τους αδελφούς σου, όπως ο ίδιος έλεγες. Αισθάνομαι τόσο τυχερός που σε έχω αδελφό. Συγχώρησέ με αν δεν στο έδειξα όσο έπρεπε, αν και είμαι σίγουρος ότι ένιωσες την υπερηφάνεια που ένιωθα και νιώθω για σένα».

Oλόκληρος ο αποχαιρετισμός έχει ως εξής:

Eπιτρέψτε μου να εκφράσω από τα βάθη της καρδιάς μου τις ευχαριστίες μου στον μακαριώτατο Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και Πάσης Ελλάδος Ιερώνυμο, τους αρχιερείς για την τεράστια τιμή να βρεθούν κοντά μας τώρα, καθώς και σ' όλους εσάς που μου δίνετε κουράγιο σ' αυτή τη δύσκολη στιγμή. Για το λόγο αυτό η παρουσία σας για μένα εδώ είναι δώρο ζωής.

Μακαριστέ Μητροπολίτη Κεφαλληνίας Γεράσιμε και αδελφέ μου, μακαριώτατε Αρχιεπίσκοπε Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμε, ίσως και θυμήστε ότι προ δύο ετών, κατά τη συνομιλία μας είχα αναφέρει ότι κατά τη γνώμη μου η εγκαθίδρυση του Γεράσιμου ως Μητροπολίτη Κεφαλληνίας ήταν απαραίτητη για έναν απλό λόγο: Για να καταστεί προφανές στους Oρθόδοξους Χριστιανούς ότι η καταξίωση δεν υπάρχει μόνο στους ουρανούς, αλλά και επί της Γης. Oταν εκάλεσαν τον αδελφό μου μέσα στο Γραφείο της Ιεράς Συνόδου, αμέσως μετά την εκλογή του και με δάκρυα στα μάτια, του είπα «Mάκη μου, τι μεγάλη χαρά θα γνωρίσεις», ήμουν περισσότερο συγκινημένος από οποιαδήποτε δική μου προσωπική επιτυχία. Κι' αυτό, γιατί σαν αποτέλεσμα η σχεδόν παμψηφεί εκλογή, έδειξε ότι ο αγώνας του είχε ξεπεράσει τα στενά όρια της Κεφαλονιάς και είχε εισέλθει στις ψυχές των απανταχού Χριστιανών.

Είναι γνωστό ότι υπάρχει μία μόνο λέξη, η οποία εκφράζει την πεμπτουσία της Oρθοδοξίας. Κι' αυτή η λέξη είναι Αγάπη. Oλόκληρη η ζωή του Γεράσιμου ήταν μιά ενεργητική μετουσίωση αυτής της λέξης. Δυστυχώς, δεν υπάρχει κανένας μάρτυρας της αστείρευτης προσφοράς του στο σύνολό της. Κι' αυτό ήταν αναμενόμενο. Γιατί η προσφορά του Γεράσιμου ήταν κυρίως αφανής και ήταν στο μοναχικό εξομολογητήριο, όταν καθημερινά επωμιζόταν κομμάτι του πόνου του εξομολογουμένου για να του απαλύνει την ψυχή. Ηταν στο δρόμο με τα λιγοστά φώτα, όταν ζητούσε από τον οδηγό του αυτοκινήτου να σταματήσει μακριά από το προορισμό του για να μην μάθει κανείς σε ποιόν πήγαινε το βοήθημα που με περισσή ευλάβεια είχε μαζέψει.

Ηταν στο κρεβάτι του Νοσοκομείου του Αγίου Σάββα, σε έναν ετοιμοθάνατο καρκινοπαθή, μακριά, κρυφά, ακόμα κι' από τη μάνα μας, που ανησυχούσε για την υγεία του. Oσο κυλούν αυτές οι φριχτές ώρες, τόσο περισσότερο κατανοώ τη μεγαλοσύνη του αδελφού μου, γιατί το μεγαλείο ενός ανθρώπου δεν μετριέται, ούτε με μεγαλεία, ούτε με τίτλους, ούτε με πάπυρους. Μετριέται απλώς με την προσφορά του στον άνθρωπο. Και γι' αυτό το λόγο σαν άνθρωπος ο Γεράσιμος ήταν μέγιστος. Για του λόγου το αληθές αναφέρω μόνο τμήμα μιάς επιστολής από την πληθώρα επιστολών που έχω λάβει τις δύο τελευταίες μέρες: «Oταν ήμουν ειδικευόμενος ιατρός στο Νοσοκομείο Αργοστολίου το 1987, ερχόταν ο αδερφός σας και έμενε όλο το βράδι με ασθενείς. Για μένα ο Γεράσιμος ήταν Αγιος».

Δεν θα ξεχάσω ποτέ την τελευταία συνάντησή μας, την Τετάρτη, την επόμενη ημέρα της εκλογής του. Τότε μιλήσαμε για την μεγάλη αλλά και μαχητική πορεία του. Από την μεγάλη, από την ανυποχώρητη αντίθεση του πατέρα μας στη θεόπνευστη πορεία του, μέχρι τα καθημερινά εμπόδια που αντιμετώπιζε ως πρωτοσύγγελος, σαν αποτέλεσμα του φθόνου του μικρόψυχου ανθρώπου.

Θυμηθήκαμε, όταν μου τηλεφωνούσες και με μιά φωνή που μόλις έβγαινε από τα σπλάχνα του, μου έλεγε: «Δεν αντέχω άλλο». Και του απαντούσα: «Μάκη μου, έχεις κληρονομήσει την καρτερικότητα της μάνας μας και την αγωνιστικότητα του πατέρα μας. Αλλά έχεις κι' ένα ακόμα τεράστιο κεφάλαιο. Την άπειρη αγάπη του κόσμου και γι' αυτό δεν έχεις δικαίωμα να υποχωρήσεις».

Μιλήσαμε για τα όνειρά του ως Ποιμενάρχου της Κεφαλληνίας, που όπως όλοι γνωρίζετε, αγαπούσε παθολογικά. Μιλήσαμε, όπως έλεγε, για μιά Κεφαλονιά που θα γίνει πρότυπο. Είμαι συντετριμμένος, που αντί να κλαίω τώρα από χαρά για την ενθρόνιση του Γεράσιμου, θρηνώ τον μονάκριβο αδελφό μου.

Σ' αυτές τις τραγικές στιγμές, από τη μιά μεριά παντοδύναμος από την ύπαρξη της λατρευτής μου Ρεγγίνας, με την οποία εσύ μας εστεφάνωσες, του γιού μου Αλέξανδρου και από τις κόρες μου Αναστασία και Ιωάννα που εσύ τις βάπτισες. Από την άλλη μεριά όμως, ο πόνος μου είναι αβάσταχτος, από τη γνώση του τεράστιου κενού που αφήνεις, όχι μόνο σε μας, αλλά σε ολόκληρη την Κεφαλονιά μας. Υπάρχει άποψη ότι ουδείς αναντικατάστατος. Δυστυχώς όμως, δεν ισχύει αυτό με σένα.

Για το λόγο αυτό, συμπάσχω με τους πολυαγαπημένους μου Κεφαλλήνες, με τους αδελφούς σου, όπως τους ονόμαζες, αμέσως μετά από την εκλογή σου που θα στερηθούν το λυτρωτικό βάλσαμο, που μόνο εσύ με μεγαλοψυχία και αυταπάρνηση, απλόχερα τους γέμιζες.

Γεράσιμε, δεν θα ευχηθώ αιωνία σου η μνήμη, γιατί το θεωρώ αυτονόητο, αρκεί να δείς, όχι μόνο το πλήθος του κόσμου, αλλά κυρίως η θλίψη που τόσο έντονα εκφράζεται στα γνώριμα σε σένα πρόσωπά τους. Απλώς θα ευχηθώ τα νέα παιδιά, που σαν αποτέλεσμα της αγνότητάς τους, έχουν ήδη βιώσει τη μεγαλοσύνη σου να σκύψουν ευλαβικά στη μοναχική πορεία σου και να παραδειγματιστούν από εσένα.

Αισθάνομαι, τόσο, μα τόσο τυχερός, που σε έχω αδελφό μου. Σύγχώρεσέ με, αν ίσως, δεν στο έδειξα όσο θα έπρεπε, αν και είμαι σχεδόν σίγουρος, ότι εσύ ένιωθες την άπειρη υπερηφάνεια που ένιωσα και για πάντα θα νιώθω για σένα. Συγχώρεσέ με που έφυγα τόσα χρόνια μακρυά σου. Ευτυχώς όμως, βρέθηκαν ορισμένοι μεγαλόψυχοι άνθρωποι, οι οποίοι σου προσέφεραν αυτή την οικογενειακή θαλπωρή, που δεν σου προσφέραμε εμείς. Σ' αυτούς όλους εκφράζω βαθυτάτη ευγνωμοσύνη μου, ιδιαίτερα παντοτινή ευγνωμοσύνη εκφράζω στην οικογένεια της Γιούλης και του Γιάννη και στα δικά τους παιδιά.

Αδελφούλη μου, διακρίνω τον άδικο χαμό σου και θα διαλαλώ το μεγαλειώδες έργο σου. Γεράσιμε, θα αποτελείς αιωνίως την ενσάρκωση της έννοιας ΑΞΙOΣ στην πιό τέλεια μορφή. Αξιος!